Amund Grimstad

TEATER

«Uår av Terje Vigen»
Trøndelag Teater, Studioscena
Av: Lisa Lie/PONR
Regi: Lisa Lie
Scenografi og kostyme: Maja Nilsen
Komponist: Øyvind Mæland
Lysdesign: Steffen Telstad
Med: Lisa Lie, Kenneth Homstad og Martin Lervik

Om menneskas evige kamp for å overleve, og kva uår og utfordringar kan føre til av forfall og fornedring.

Lisa Lie kom som eit friskt pust inn i norsk teater for tretten år sia, og gjennom teaterkompania «Sons of Liberty» og «Pony Of No Return» etablerte ho seg raskt med sin eigen sjanger og sitt heilt særeige univers. Heider har det også blitt, og for produksjonen «Blue Motell» i 2013 fekk ho Heddapris for særleg kunstnarleg innsats. Lie hentar inspirasjon og referansar frå naturen, mytologien og den klassiske kulturarven. I tillegg ligg det mye dystopi i produksjonane hennar, og ein djup mistillit til menneska. Slik er det også denne gongen der ho har laga ein særs fri parafrase over Henrik Ibsens dikt om Terje Vigen. Ein av aktørane blir stadig omtalt som Terje, og han har rett nok vore borte mange år, men meir enn det kjende diktet, er det nok naudsåra under Napoleonskrigane med engelsk blokade, uår og svolt som er bakteppet. Dei tre skodespelarane er kledde i 1800-talskostyme, men referansane er like mye henta frå i dag. Gjennom ei rekkje tablå omtalar og utforskar Lie menneskas evige kamp for tilværet, med forfall, fornedring og ei verd på kanten av samanbrot, – eit univers langt frå dei meir forfina musikalske og litterære referansane ho pyntar det heile med.

Det opnar særs lovande i ei blanding av pompøs humor, teatralske vendingar, stadige brot og kontrasterande handlingar, og akkompagnert av klassiske litterære og musikalske referansar, akkurat slik Lisa Lie er på sitt beste. I Maja Nilsens vakre scenografi, som kan gi illusjonar om naturen, og der kostyma nesten går i eitt med kulissene, møter vi tre aktørar i eit utal ulike, men likevel beslekta roller. Trass i at to av dei har kvinneklede, og ein er kledd som mann, er dei relativt androgyne, og både kjønn, familierelasjonar og andre særmerke blir ganske utflytande. Dette er menneske på kanten som i møte med utfordringane ter seg meir som dyr enn i slekt med sivilisasjonens ideal.

Men etter kvart går det over frå å vere humoristiske og illustrerande bilde på menneskeleg forfall og den desperate kampen for å overleve, og blir i staden meir som ei endelaus vareoppteljing der det eine tablået avløyser det andre utan at Lie eigentleg får sagt så mye meir. Det er synd, for her er tidvis mange gode observasjonar og fine tablå, og framsyninga hadde nok stått seg på å vore stramma inn ein del. Lisa Lie er særs litterær i forma, og best er framsyninga når ho stoppar opp og let Lie i dyktige, nesten lyriske vendingar kommentere det som skjer. Teksten hennar er full av små poetisk perler, intelligente metaforar og kulturelle referansar vi gjerne kunne ha fått meir av.

 (Meldinga stod i Klassekampen laurdag den 16. desember 2017.)