TEATER
«Torn & Rose i eventyrland»
Teatret Vårt, Molde i samproduksjon med Teater Vestland og Nordland Teater
Av: Cecilie Grydeland Lundsholt
Regi: Cecilie Grydeland Lundsholt
Scenografi: Birgitte Strid
Komponist: Johann Prell
Videodesign: David Lejard-Rugget
Animatør: Cenk Koksal
AR-utviklarar: Onat Döker og Hasan Ulaş Sarikaya
Lysdesign: Vegar Angel Andreassen
Med: Carina Furseth, Peder Lauvås og Johanna Mørck
Ei framsyning som viser kva ny teknologi kan gjere med scenekunsten berre han blir nytta så kreativt og kresent som her.
Det du nå les, er meldinga av ein produksjon som hadde premiere alt i august 2023, og som nå berre blir spela eit par veker til. Men den er så spesiell og god at eg likevel må fortelje ålmenta om kva dei har gått glipp av. Og kanskje kan eg få nokre etternølarar til å finne vegen til eit teaterlokale i Møre og Romsdal fram til 9. februar når teppet går ned for siste gong.
«Torn & Rose i eventyrland» er eit nyskapande stykke teater, laga av tre av dei mest kreative teatersjefane på norske regionteater. Manusforfattar og regissør er Cecilie Grydeland Lundsholt, fram til for få dagar sia sjef ved Teater Vestland. Dramaturg er Kristian Lykkeslet Strømskag, sjef ved Teatret Vårt. Og scenograf er Birgitte Strid som fram til årsskiftet var sjef ved Nordland Teater, og som er langt meir kjend som Shakespearetolkar enn scenograf.
Som mange dramatikarar har gjort før dei, har dei gått attende til vår felles eventyrskatt, og laga ei historie, ikkje om eitt av eventyra, men om dei som forvaltar historiene i Eventyrland. Der møter vi syskena Torn & Rose (Peder Lauvås og Carina Furseth), tronarvingar som risikerer at landet deira går under eller i gløymeboka. For underlege ting tar til å skje, og med avstikkarar til kjende eventyrfenomen som drakar, feer, alvedronningar og vesen frå havets botn, tek dei publikum med på ei reise for å redde eventyrlandet.
Forteljinga er ganske tradisjonell med unge, gode krefter som vil så gjerne, som ikkje får det heilt til, men som lukkast til slutt. Og sjølv om det er mange ulike skapnadar frå eventyruniverset, blir det heller aldri skikkeleg skummelt. Om dette hadde vore heile historia, hadde det neppe vore mykje å presentere. Men nokre heilt særeigne grep gjer at framsyninga blir ganske så spesiell, og ei stor, – og tidvis interaktiv- oppleving. Også for meg som så avgjort ikkje er i målgruppa.
I forteljinga har Cecilie Grydeland Lundsholt lagt inn fullt av små overraskingar, ein god porsjon magi, og i samarbeid med den uvanleg kreative scenografien til Birgitte Strid blir framsyninga ei reise i finurlege små påfunn og overraskande hendingar, og med ei bokhylle som nesten tar til å leve sitt eige liv. Det er både underhaldande og opplevingsrikt. Og så er det teknologien. For her er denne produksjonen verkeleg nyskapande, – ja vi snakkar faktisk om i verdsklasse nyskapande. Framsyninga nyttar seg av det vi på norsk kan kalle «utvida røyndom» eller «augmented reality», forkorta til AR. Delar av framsyninga er tradisjonelt teater med skodespelarar, scenografi, handling og tale. Men så blir vi alle utstyrte med briller som vi kan ta av og på ettersom framsyninga skrid fram. Der er det lagt inn ulike animasjonar og effektar som gjer at vi kan sjå eldsprutande drakar, vi kan skyte med pilar mot mål på scena og vi kan vere på havbotnen i lag med Havets herskarinne. Desse bilda legg seg oppå scenografien, men kan ikkje sjåast for skodespelarane som må spele etter nøye instruert mønster for å bli synkrone med animasjonane. Teknikken fungerer fabelaktig godt. Og det er her dei tre regionteatera nyttar innovativ teknologi som knapt nokon har nytta før dei. Norsk-tyrkiske Glitch Studios med ei rekkje dyktige folk står for mykje av det virtuelle. Og eg ser at videodesignen er ved David Lejard-Rugget. Han hadde også videodesignen for Plexus Polaires «Moby Dick» frå 2020, ei av dei beste teaterframsyningar eg nokon gong har sett, så her er det henta ekspertise på øvste hylle.
Til å spele alvedronning og dei andre skapnadene Torn og Rose møter, har dei tre teatera nytta lokale skodespelarar, og i Molde er det Johanna Mørck, røynd og solid som akslar desse rollene. Carina Furseth og Peder Lauvås har spela Rose og Torn i meir enn halvtanna år, og ein skulle tru det blei rein rutine og autopilot etter kvart, men slik var det ikkje. Dei er samkøyrde, tydelege og ikkje så reint lite sjarmerande. Presisjonen og timinga med tanke på det teknologiske var imponerande. Og så er dei samstundes høgt og lågt, spelar med mykje energi, og ikkje minst ei smittande speleglede.
«Torn & Rose i eventyrland» er ei heilt annleis barne- og ungdomsframsyning og syner kva vi kan stå framfor når det gjeld teknologiske nyvinningar og nyskapande scenekunst. Ikkje uventa har framsyninga vunne ei rekkje nasjonale og internasjonale prisar. Og i desember vann ho den særs gjeve «European XR Awards» i kategorien «Location Based Entertainment of the Year». I tillegg til ein nyoppretta akkolade for tverrfagleg samarbeid.
«Torn & Rose i eventyrland» hadde premiere i Mo i Rana i august 2023, er sia spela på Teater Vestland, i Oslo, og nå står det att berre sju framsyningar i Møre og Romsdal.