TEATER
«Romeo og Juliet»
Trøndelag Teater, Hovudscena
Av: William Shakespeare
Omsett av: Hans Magnus Ystgaard
Regi: Kjersti Haugen
Scenografi og kostyme: Katrin Bombe
Lysdesign: Eivind Myren
Komponist/lyddesign: Magnus Børmark
Koreografi: Svetlana Stokke/Tor Ivar Hagen
Med: Ragne Grande, Carl Martin Eggesbø, Hildegunn Eggen, Madeleine Brandtzæg Nilsen, Hans Petter Nilsen, Mira Dyrnes Askelund, Jon Lockert Rohde, Madalena Sousa Helly-Hansen, Tor Ivar Hagen, Mats Moe, Emil Olafsson og Magnus Børmark
Ei ungdommeleg, opplevingsrik og mangefasettert framsyning som peikar framover.
Det er ikkje mykje som minner om gamle Verona når vi kjem inn i salen på Trøndelag Teater. I Katrin Bombes symboltunge scenografi er hovudscena fylt med eit par hundre grå skumplastkubar. Det liknar på ein ruinhaug, eller ei verd fullstendig i oppløysing. Og vi skal ikkje ha sett mykje av denne versjonen av William Shakespeares «Romeo og Juliet» før vi forstår at det er akkurat det regissør Kjersti Haugen vil syne oss. Det er ei framsyning som er litt dystopisk, men samstundes optimistisk, rocka, burlesk, særs humoristisk og leiken og ikkje minst uvanleg tydeleg og forståeleg. Det siste handlar om språket. Hans Magnus Ystgaard, ein språkleg trollmann, har tidlegare omsett fleire av Shakespeares komediar til Sparbu-dialekt, og slik gjort innhaldet langt meir tilgjengeleg enn dei tidlegare noko gamalmodige omsetjingane. Nå har han også omsett «Romeo og Juliet» og resultatet er formidabelt. Det er ein leiken musikalitet i Ystgaards språk som gjer teksten til ei oppleving i seg sjølv.
«Romeo og Juliet» blir som oftast spela som den store fjortiskjærleiken der dei to unge elskande slit med at familiane deira ligg i ein øydeleggjande strid, og der det endar i langt meir død enn kjærleik. At så mange døyr får til slutt familiane til å avslutte krigen, men dette kjem ofte i skuggen av dei store kjenslene. Kjersti Haugens regi viser oss i staden eit samfunn i kaos der kjærleiken er eit ungdommelege opprøret som både er rett og naudsynt. Dette gjer ho gjennom godt synleg undertekst og ingen moraliserande peikefinger. For undervegs gir ho oss ei uvanleg mangefasettert framsyning full av innfall, overraskande populærkulturelle referansar, humor, og sjølvsagt sterke kjensler. Men samstundes tru mot både Shakespeares tekst og forteljing. Eit viktig og godt grep er at det klassiske koret er erstatta av dramatikkens vel så klassiske narr, ein person som er både forteljar og kommentator. Han er glitrande formidla, på same tid sårt og humoristisk og ikkje minst musikalsk, av Hans Petter Nilsen.
Katrin Bombes scenografi er heilt utypisk, men symboltung og overraskande illustrerande. Kubane gir illusjonar om ruinar og oppløysing, om øydeleggjande murar mellom menneska, men også om byggjeklossar som kan forme ei ny framtid. Og ut av dette kaoset kjem det aktørar i fantasirike kostyme som både gir assosiasjonar til gamle dagars Verona og til vår tid. Kontrastane er mange, og det heile kunne ha blitt kaotisk, men med kreativ lyssetting av Eivind Myren og sinnrik bruk av eit semitransparent bakteppe og silhuettar, blir det også laga vakre bilde som gir framsyninga eit eige visuelt preg.
Magnus Børmark har skrive musikk i ei blanding av lyriske songar, lydkulissar og heftige gitar-riff som toppar seg i eit mektig crescendo i finalen. Han er sjølv til stades som både songar og musikar på scena, og saman med Hans Petter Nilsen som narren, er han med på å gi framsyninga ein ekstra dimensjon, ein musikalitet som står godt til Ystgaards like musikalske språk.
Eit samspela og strålande opplagt ensemble formidlar på elegant vis den hårfine balansen og kontrastane mellom det alvorstunge, den heftige kjærleiken og det fullstendig lausslopne og humoristiske. Eg har alt nemnt Hans Petter Nilsens såre, musikalske og humoristiske tolking av narren, ei rolle som er heilt naudsynt for framsyninga. Mira Dyrnes Askelund gir oss ein energisk og nesten burlesk Mercutio. Og Madeleine Brandtzæg Nilsen, med solid røynsle frå fleire tidlegare Shakespearekomediar i Ystgaards språkbunad, er på same tid ei myndig og humoristisk fru Capulet.
Ragne Grande og Carl Martin Eggesbø formidlar ei ganske annleis tolking av dei unge elskande, men likevel inderleg, overtydande, og ikkje minst tydeleg og særs forståeleg. Dei gir oss verkeleg ein «Romeo og Juliet» for vår tid.
(Meldinga stod i Klassekampen måndag den 25. januar 2021.)