Kjønn og identitet

TEATER

FAVORITT: Den unge Orlando blir adla av Elisabeth I før han som trettiåring meir enn seksti år seinare vaknar som kvinne. FOTO: STIG HÅVARD DIRDAL

FAVORITT: Den unge Orlando blir adla av Elisabeth I før han som trettiåring meir enn seksti år seinare vaknar som kvinne. FOTO: STIG HÅVARD DIRDAL

«Orlando»
Rogaland Teater, hovudscena
Av: Virginia Woolf
Omsett av Merete Alfsen
Dramatisert av Sigrid Strøm Reibo og Njål Helge Mjøs
Regi: Sigrid Strøm Reibo
Scenografi og kostyme: Olav Myrtvedt
Videodesign: Boya Bøckman
Musikk: Simon Revholt
Koreografi: Oleg Glusjkov
Med: Nina Ellen Ødegård, Even Stormoen, Anders Dale, Øystein Martinsen og Kamilla Grønli Hartvig

Ei leiken og sjølvironisk framstilling av kjønn og identitet mot eit bakteppe av mange hundreårs kulturhistorie.

 

Virginia Woolfes roman frå 1928 om adelsmannen Orlando er tidlegare blitt både film, teater og opera. Nå har regissør Sigrid Strøm Reibo og dramaturg Njål Helge Mjøs laga ei heilt ny dramatisering for Rogaland Teater. Det er blitt ei leiken, uhøgtideleg, velspela og særs underhaldande framsyning som både tar vare på originalteksten og utviklar han vidare

Orlando (Nina Ellen Ødegård) er ein ung og sjarmerande engelskmann som blir ein av favorittane til Dronning Elisabeth I og adla. Han har diktarambisjonar, og vi følgjer han gjennom forelskingar, reiser og eit ikkje spesielt vellukka forfattarskap. Det litt spesielle ved Orlando er at han knapt eldast, og på slutten av 1600-talet, medan han sjølv berre er blitt tretti år, vaknar han ein dag som kvinne. Deretter følgjer vi Lady Orlando gjennom skiftande regime, moral og kulturar fram til i dag

Virginia Woolfs roman er i utgangspunktet ei historie om kjønn, identitet og seksualitet, og når Orlando heilt saumlaust går frå å vere mann til å bli kvinne, er det både fordi han heile tida framstår ganske androgyn, men også fordi kjønn blir sett meir på som kultur enn som biologi. Ettersom han som mann er vand med å ha kvinnelege kjærastar, held ho delvis fram med det også som kvinne, og fordi ho som tidlegare mann kjenner konvensjonane, går metamorfosen ganske smertefritt. Mantraet er at Orlando er den same heile tida, det er dei ytre forholda som  er forskjellige

Framsyninga er bygd opp som ein kronologisk biografi der Orlandos liv blir sett i relieff mot fleire hundreårs ulike kulturar, og der skodespelarane både spelar og kommenterer. Det er i seg sjølv ei spennande historie, men det som gjer denne produksjonen særleg vellukka, er den leikne og fullstendig uhøgtidelege haldninga han har til seg sjølv. Olav Myrtvedts sceneløysing er ei herleg blanding av tradisjonell scenografi og open rigg, noko som synleggjer det omskiftelege og som samstundes gir rom for dei mange illustrerande videoprojeksjonane til Boya Bøckman. Trygve Stakkeland sit synleg på scena som musikar og DJ og understrekar handlinga med alt frå klassisk til nyskriven musikk, og velkoreograferte danseinnslag med Erlend Auestad Danielsen og Cassandra Loo visualiserer handlinga på ei poetisk og uttrykksfull måte. På toppen av det heile får vi eit strålande ensemblespel solid leia av Nina Ellen Ødegård og godt følgd av mellom andre Øystein Martinsen som fleirkjønna friarar og Even Stormoen som dei mange ulike regentane. Ein velspela og uhøgtideleg leik med konvensjonar.

(Meldinga stod i Klassekampen måndag den 14. november 2016.)

Leave a Reply